DanielDeWaele.com
Webblog van Daniel De Waele
Hemelreis als satire
In de 2e eeuw n.Chr. schreef de Griekstalige Loukianos van Samosata een reeks satirische werken. In zijn werk Icaromenippus is Menippos weer op zoek naar wijsheid en waarheid, deze keer vaart hij daartoe op naar de hemelen.
De hemelvaart van Ganymedes
Ganymedes was een Trojaanse koningszoon op wie Zeus verliefd werd. Dus besloot Zeus deze mooiste van alle mensen te schaken en bij zich op de Olympus te nemen. Terwijl het hoofdthema van de versies van deze mythes vaak de homo-erotische relatie is tussen Zeus en Ganymedes, zullen wij, gezien ons onderwerp, enkel belangstelling hebben voor de ‘hemelvaart’ van Ganymedes.
Hemelvaarten in Mesopotamische literatuur
Hemelreizen die niet automatisch een vergoddelijking inhielden vinden we in oude Mesopotamische verhalen. Een typisch kenmerk is dat deze hemelreizen meestal niet erg succesvol waren.
De hemelvaart van de farao
Welbeschouwd had een farao geen apotheose nodig, hij was al een god bij leven. Daarom werd hij ook altijd groter afgebeeld dan zijn onderdanen of vijanden. En ook zijn titels maakten zijn goddelijkheid duidelijk: ‘Zoon van Re’, ‘goddelijke Horus’. Zijn goddelijke geboorte werd afgebeeld in scenes waarin de god Amun zich verenigde met de moeder van de farao. Eens gestorven werd hij geïdentificeerd met Osiris of Re. Bij zijn dood reisde hij naar hemelse sferen.
De dood van rabbi Hanina en de dood van een Thora-rol
“Ik vertel jou redelijke dingen en jij antwoordt mij: De hemel zal genade hebben? Ik vraag me af of ze je niet samen met de Thora zullen verbranden.” Zo sprak rabbi Kisma tot rabbi Hanina, en zo geschiedde ook. Alleen gebeurde er iets merkwaardigs met de letters van de Thora.
Martelaren bij de rabbijnen
Anders dan sommige christenen waren rabbijnen niet erg tuk op het martelaarschap. Er zijn heel wat christelijke martelaren bekend, samen met hun heldhaftige verhalen, maar rabbijnse martelaren zijn er maar enkele.
De Engel des Doods bij de rabbijnen
Het sterven zelf was volgens sommige rabbijnen een akelige belevenis: “Wanneer de ziel het lichaam verlaat, gaat haar schreeuw [van angst] van de ene kant van de wereld naar de andere.” Bij het sterven was ook de Engel de Dood betrokken; een griezelig heerschap, zoals we zullen vaststellen.