DanielDeWaele.com
Webblog van Daniel De Waele
Sigmund Freud: religie als illusie
Freud zag religie als de ‘vijand’: “Ik maak er noch in de omgang noch in mijn geschriften een geheim van, dat ik volstrekt ongelovig ben.” Hij zag religie als een vorm van culturele neurose; het was een overblijfsel van de hulpeloosheid van het kind, dat in het volwassen leven bleef voortduren.
Edgar Allan Poe: The Raven
De Amerikaanse dichter en schrijver Edgar Allan Poe (1809-1849) is vooral bekend geworden door zijn gedicht The Raven. Het werd in enkele tijdschriften gepubliceerd en was een sensatie. Het is nog steeds een van de beroemdste gedichten in de Amerikaanse literatuur.
Marx en Lenin over religie
“Er waart een spook door Europa – het spook van het communisme. Alle machten van het oude Europa hebben zich in een heilige drijfjacht op dit spook verbonden, de paus en de tsaar, Metternich en Guizot, Franse radicalen en de Duitse politie.” Zo luidde de inleiding van Karl Marx’ ‘Communistisch manifest’. Dat de ‘paus’ – die staat voor de georganiseerde christenheid – meedeed aan de heilige drijfjacht op het communistische spook was wel begrijpelijk: het communisme wilde de religie afschaffen. Hoe kwam dat?
Het neoplatonisme van Proklos
“Waarlijk, ik smeek u, rijk mij uw hand en voer mij, vermoeide, op uw wind naar de haven van vroomheid,” bad de neoplatonist Proklos tot Hekate, de moeder der goden. Hij had wel enige ervaring in het opstijgen naar de haven van vroomheid, naar de hemel.
Nietzsche: Blijf de aarde trouw!
De dolle mens sprong midden tussen hen in en doorboorde hen met zijn blikken. ‘Waar God heen is?’ riep hij uit. ‘Dat zal ik jullie zeggen! Wij hebben hem gedood – jullie en ik! Wij allen zijn zijn moordenaars! […] God is dood! God blijft dood! En wij hebben hem gedood! Hoe zullen wij ons troosten, wij moordenaars?”
De rol van de hel in opwekkingsbewegingen
De God, Die u boven de put van de afgrond houdt, heeft een afschuw van u en is vreselijk getergd. Zijn toorn brandt tegen u als een vuur. Hij acht u tot niets anders waardig dan in het vuur geworpen te worden. Hij is te rein van ogen om op u in deze staat in gunst te zien. U bent tienduizend maal afschuwelijker in Zijn ogen dan de hatelijkste slang in onze ogen.
Alverzoening in piëtistische kringen
Johann Wilhelm Petersen (1649–1727) was een Duits theoloog en mysticus. Samen met zijn vrouw Johanna Eleonora ontwikkelde hij een vorm van spiritualiteit die gelieerd was aan het piëtisme. Daarin betoogde men dat iedereen uiteindelijk gered zou worden, ook de duivel.